Nắm quyền Maximinus_Thrax

Đồng xu Denarius in hình Maximinus Thrax được đúc ở Roma từ tháng 2 đến tháng 12 năm 236.

Nhiều khả năng Maximinus có gốc là người La Mã gốc Thracia (tin như vậy bởi Herodianus trong tác phẩm của ông).[4] Theo bộ sử nổi tiếng là không đáng tin cậy Historia Augusta, ông sinh ra ở Thrace hay Moesia có cha là người Goth và mẹ là người Alan,[5] một giống dân Iran thuộc nhánh Scythia-Sarmatia; tuy nhiên giả thiết dòng dõi của ông rất khó mà xác thực, như sự hiện diện của người Goth trong khu vực sông Danube là chứng nhận đầu tiên sau khi bắt đầu cuộc khủng hoảng của thế kỷ thứ ba. Sử gia người Anh Ronald Syme, viết rằng "từ 'Gothia' có lẽ đủ để cho sự chỉ trích" các đoạn văn trong bộ Historia Augusta, cảm thấy gánh nặng của bằng chứng từ Herodianus, Syncellus và các nơi khác chỉ cho biết Maximinus được sinh ra ở Moesia.[6] Các tài liệu tham khảo cho tổ tiên "Gothic" của ông có thể có liên quan tới một người gốc Thracia Getae (cả hai người dân thường bị nhầm lẫn bởi các nhà văn về sau, đáng chú ý nhất là Jordanes trong tác phẩm Getica của mình), theo giả thuyết được đưa ra trong các đoạn văn mô tả làm thế nào "ông được một mình Getae yêu quý, hơn nữa, như thể anh là một trong số họ" và làm thế nào ông nói "gần như là người Thracia thuần chủng".[7]

Thân thế của ông dù gì đi nữa cũng đến từ một tỉnh lẻ thấp hèn và hay bị Viện Nguyên lão khinh bỉ coi như một kẻ mọi rợ, chứ không phải là một người La Mã thực thụ, bất chấp sắc lệnh của Caracalla là ban bố quyền công dân cho tất cả cư dân được kế thừa quyền tự do của Đế quốc.[8] Bất luận thế nào thì Maximinus cũng tương tự như các vị hoàng đế người La Mã gốc Thracia vào thế kỷ thứ 3 đến thứ 5 (Licinius, Galerius, Aureolus, Leo I, v.v.), đều nắm quyền nhờ vào đường binh nghiệp từ lúc còn là một anh lính quèn của một trong những đạo quân lê dương La Mã đến khi nắm giữ các vị trí cao nhất của quyền bính. Lúc đầu ông gia nhập quân đội dưới thời Septimius Severus,[9] nhưng chẳng được thăng lên vị trí có quyền thế lớn cho đến khi được hoàng đế Alexander Severus trọng dụng.[10] Maximinus là tướng chỉ huy quân đoàn Legio IV Italica, bao gồm các tân binh đến từ Pannonia,[11] đã tức giận trước việc trả công người Alemanni của Alexander và sự lẩn tránh chiến tranh của ông.[12] Quân đội trong đó có quân đoàn Legio XXII Primigenia đã bầu chọn vị tướng nghiêm khắc Maximinus, rồi nổi loạn giết chết thiếu đế Alexander và mẹ mình tại Moguntiacum (nay là Mainz).[13] Đội Cấm vệ quân Praetorian Guard đã tôn ông làm hoàng đế, sự lựa chọn của họ buộc Viện Nguyên lão phải miễn cưỡng phê chuẩn,[8] dù trong lòng họ rất bất mãn khi có một người nông dân lên làm hoàng đế. Con trai của ông Maximus cũng được phong làm Caesar.[8]

Theo nhà sử học người Anh Edward Gibbon:

[Ô]ng ý thức được ý nghĩa và nguồn gốc man rợ của mình, tướng mạo hoang dã và cả sự thiếu hiểu biết về về nghệ thuật và tổ chức đời sống dân sự, tạo nên một sự tương phản rất bất lợi với cách cư xử nhã nhặn của Alexander bất hạnh. Ông nhớ rằng, với mớ tài sản xoàng xĩnh của mình, ông thường chờ đợi trước cửa ra vào của các nhà quý tộc kiêu căng của Roma, và đã bị những tên nô lệ xấc xược của họ từ chối cho vào. Ông cũng nhớ lại tình bạn của một vài người đã ra tay cứu giúp mình thoát khỏi cảnh bần cùng và khiến ông nuôi hy vọng về một tương lai tươi sáng hơn. Nhưng với những người đã hắt hủi và những kẻ đã chở che là người Thracia, thì đều phạm tội như nhau, vì sự hiểu biết mù mờ về gốc gác của ông. Đối với tội phạm này thì nhiều người đã bị giết chết, bằng cách xử tử một vài ân nhân mà Maximinus đã cho công bố trước bàn dân thiên hạ, khiến ông bị mang tiếng là bạo quân, rồi lịch sử khó mà xóa nhòa đi tính đê tiện và thói vô ơn của ông.[14]

Tài liệu tham khảo

WikiPedia: Maximinus_Thrax http://data.rero.ch/02-A010115170 http://www.ancientsites.com/aw/Post/1049415 http://www.wildwinds.com/coins/ric/maximinus_I/t.h... http://www.academia.edu/1012252/Die_Herrschaft_des... http://penelope.uchicago.edu/Thayer/E/Roman/Texts/... http://uli.nli.org.il/F/?func=direct&doc_number=00... http://data.bibliotheken.nl/id/thes/p070660417 http://www.livius.org/he-hg/herodian/hre701.html http://www.roman-emperors.org/epitome.htm http://www.roman-emperors.org/maxthrax.htm